ทำยังงัยดี หากจำเป็นต้องเสียบเบสหรือกีตาร์ไฟฟ้าเข้ามิกเซอร์โดยไม่มี D.I
บทความนี้เกิดจากคำถามที่น้องมือเบสท่านนึง ได้โทรมาถามตอนไปเล่นงานอีเว้นท์ที่โรงแรมแห่งนึง แล้วสถานที่ก็มีเพียงมิกเซอร์ให้เสียบเข้าตรงๆโดยไม่มีตู้แอมป์หรือ ดีไอ ว่าควรจะกดปุ่มอะไรหรือเสียบช่องไหนในมิกเซอร์ดี หลังจากอธิบายกันไปจนงานผ่านไปด้วยดี แอดมินก็เลยมาคิดๆดู เรื่องนี้อาจจะมีประโยชน์กับพี่ๆน้องๆ ที่อาจจะบังเอิญจับพลัดจับผลูไปอยู่ในสถานการณ์คล้ายๆกัน ได้ลองเอาไปใช้แก้ปัญหาครับ
เท้าความกันหน่อย โดยปกติแล้วเครื่องดนตรีที่มีอุปกรณ์รับเสียงเป็นพาสสีฟปิ๊กอั๊พ เช่น กีตาร์ไฟฟ้า กีตาร์เบส มักจะถูกออกแบบให้เป็นแบบ high Impedance (Hi Z) คือให้สัญญาณแรงเพื่อให้ signal: Noise ratio สูง เมื่อไม่ถูกบูสมาก noise ก็ไม่ถูกขยายขึ้น และยังช่วยให้ preamp ที่แอมป์พลิฟลายเออร์ไม่ต้องทำงานหนักอีกด้วย แต่จริงๆมันก็มีข้อจำกัดนะครับก็คือ หากใช้สายแจ็ค Unbalance ที่ยาวเกิน 6 เมตร จะเกิดอาการไวต่อสัญญาณคลื่นวิทยุ (RF) จนทำให้มี noise ปนเข้ามาในระบบ และความถี่สูงจะดรอบลงซึ่งอันนั้นจะหาโอกาสเล่าอีกทีเป็นอีกบทความต่อไปนะครับ
ซี่งปกติแล้ว input ของ Mixer นั้น มักจะถูกออกแบบเป็น Low Z (Low Impedance) คือรับสัญญาณจากอุปกรณ์ที่มีค่าOutput impedaneที่ต่ำและเป็นแบบ Balance (สายนำสัญญาณข้างในมี 2 เส้นรวม กราวด์อีก 1 เป็น 3 เส้น) นั่นก็เพื่อให้นำพาสัญญาณไปได้ไกลโดยคุณภาพขอสัญญาณไม่ดรอบลง และไม่มี noise มารบกวนในระบบ ดังนั้นหากใช้เบสหรือกีตาร์ไฟฟ้า ซึ่งเป็นสัญญาณ High Impedance (Hi Z) ต่อเข้า in put ของมิกเซอร์ในช่องไมโครโฟนหรือช่อง line in ที่รับสัญญาณในรูปแบบ Low Impedance โดยตรง จะทำให้ได้สัญญาณเสียงที่ไม่ค่อยเต็มอิ่ม สัญญาณจะมีความเบากว่า คุณภาพเสียงจะด้อยกว่า หรือที่ชอบเรียกกันว่า เสียงบี้ หรือเสียงดร็อปนั่นแหละครับ
ดังนั้นเมื่อต้องเสียบเบสหรือกีตาร์ไฟฟ้าเข้ามิกเซอร์(หมายเหตุโดยที่ไม่ได้ผ่านมัลติเอฟเฟคหรือแคปซิมนะครับ เพราะอุปกรณ์เหล่านั้นมักจะมี out put เป็นสัญญาณBalanceอยู่แล้ว) ก็ให้มองหาและเลือกเสียบที่ช่องที่เขียนว่า Hi-Z หรือไม่ก็ให้มองหาช่อง in put ที่มีปุ่ม Hi-Z แล้วจัดการกดปุ่มเลยครับ
แล้วปุ่ม Hi-Z คืออะไร? มีวิธีการทำงานอย่างไร
ปุ่ม Hi-Z หรือ Hi-Z Input มักมีอยู่แล้วในมิกเซอร์อะนาล็อกหลาย ๆรุ่น โดยเฉพาะรุ่นใหม่ๆซึ่ง Z นั้นก็หมายถึงค่าImpedance หรือ ค่าความต้านทานรวมของวงจรไฟฟ้า ดังนั้น HI-Z จึงหมายถึงค่าความต้านทานสูง โดยช่อง Hi-Z Input เป็นช่องที่ออกแบบสำหรับต่อกับอุปกรณ์ที่มีค่า Impedance สูง ๆ เช่น เบส หรือกีต้าร์ไฟฟ้า ลักษณะการทำงานของช่อง Hi-Z ในมิกเซอร์ก็คือ ปรับค่าความต้านทานที่มีค่าความต้านทานสูง ของเครื่องดนตรี Impedance สูง ให้มีความสมดุล และเข้ากัน ระหว่างมิกเซอร์กับเครื่องดนตรีของเรา ผลที่ได้เมื่อเสียบช่องนี้หรือกดปุ่มนี้คือคุณภาพเสียงจะไม่ดรอปลงนั่นเอง ยังงัยก็ลองเอาวิธีนี้ไปใช้งานกันดูนะครับ ขอให้โชคดีมีความสุขในการเล่นดนตรีหรือปรับเสียงกันทุกท่านนะครับ ไว้พบกันบทความต่อไปครับ
